Sau lúc đơm nụ, nở hoa, những tạo hình hoa mai cảnh chưa bán được trong dịp Tết đã mất sức, cần được cắt tỉa cành nghỉ dưỡng 'sức khỏe' để chuẩn bị cho năm sau…
Sửa mai chuyên nghiệp
Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, do thời tiết bất thuận nên nhiều vườn mai ở thị xã An Nhơn (Bình Định), nơi được mệnh danh là “thủ phủ” mai cảnh miền Trung bị “điếc” nụ, hoa nở ko kịp Tết nên không bán được, phải lưu lại vườn.
Qua Tết, những cây mai còn lưu vườn phải được nhổ cọc, cắt nụ, cắt hoa, xới đất, thay chậu để “bồi bổ” sức khỏe cho mùa hoa mới. Cho nên, vừa qua những ngày nghỉ Tết Nguyên đán là các nhà vườn trồng mai cảnh ở An Nhơn ton tả với những công tác chăm, sửa mai.
Tại các làng mai Nhơn An, Nhơn Phong, Nhơn Hạnh ở thị xã An Nhơn (Bình Định) có nhà vườn trồng số lượng lớn từ 6.000 đến 10.000 cây mai, mỗi dịp Tết bán được 1.000 - 2.000 cây, lứa này bán đi lứa sau bù vào, nên sau mỗi dịp Tết các nhà vườn rất hút công chăm, sửa mai. Trong khoảng ấy hình thành lực lượng thợ sửa mai chuyên nghiệp, rong ruổi làm hết vườn này đến vườn khác, công việc dày cả năm.
từ mùng 10 tháng Giêng, các làng mai ở An Nhơn rộn rã chẳng kém những ngày trước Tết Nguyên đán. Nếu những ngày trước Tết các tuyến phố bê tông dẫn về các làng mai nở rộ những chiếc xe chuyên chở, xe lôi chở mai đi tiêu thụ thì sau Tết, cũng những con đường này lại sôi động những chiếc xe tải chở chậu, chở đất về các làng mai, để các nhà vườn “bồi dưỡng” cho những cây mai “tích sức” cho mùa hoa mới.
Theo anh Nguyễn Xuân Phúc, nhà vườn mai cảnh Bonsai Xuân Hà ở phố Bình Định (thị thị trấn An Nhơn), với số lượng bền lâu đều đặn hai.000 cây mai, sau mỗi dịp Tết Nguyên đán, nhà vườn Xuân Hà phải thuê tới 5 - 6 công cả nam lẫn nữ để coi ngó mai.
Công nữ thì dùng những cây tre xới đất trong những chậu mai, công nam thì dùng những cộ rùa chở đất để thay đất cho những chậu mai, những thợ chuyên sửa mai với nhiều kỹ thuật ghép mai chuyên nghiệp thì tỷ mỉ cắt tỉa cành nhánh, tạo dáng lại cho những cây mai.
Qua Tết, phổ biến nhà vườn mai cảnh tụ hội sang sửa lại những chậu mai còn lưu vườn. Ảnh: V.Đ.T.
“Sau Tết, những cây mai phải được cắt hết hoa, búp còn trên cây để tập trung sức nuôi cây chuẩn bị cho mùa hoa mới. Cứ qua mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm các nhà vườn thuê công nhổ cọc, cắt hoa và những cành phụ để cây mai dồn nhựa nuôi những cành chính lớn mạnh tái sinh mùa hoa mới”, anh Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ.
Theo anh Lê Văn Tư, thợ sửa mai cảnh chuyên nghiệp ở khu vực Kim Châu, phường Bình Định (thị phố An Nhơn, Bình Định), những chậu mai 3 - 4 năm chưa thay đất mà chưa xuất bán được, đất trong chậu đã chai cứng, mất hết chất cần phải thay đất, thay chậu to hơn để thích hợp với độ vững mạnh của cây mai.
Những chậu mai chưa cần thay đất, thay chậu mới thì cũng phải được cắt tỉa cành, xới xáo đất trong chậu để vừa diệt cỏ, vừa tạo độ tươi xốp cho đất để thúc đẩy rễ vững mạnh. Tới tháng 4 tháng 5 âm lịch các nhà vườn sẽ cho mai “ăn” phân để thúc mai vững mạnh cho mùa hoa Tết năm sau.
Đất phù sa trong tháng Giêng tăng cường giá do nhu cầu thay đất cho mai tăng cường cao. Ảnh: V.Đ.T.
Tại thời khắc bón phân cũng là lúc các nhà vườn thực hiện ghép những giống mai đang được thị trường ưa chuộng để sức tiêu thụ được mạnh hơn. Những giống mai các nhà vườn thường ghép nhất hiện nay là mai cúc và mai giảo, các giống mai vàng có sắc hoa rất tươi và rực.
“Đến mùa thay đất cho mai, các cơ sở đúc chậu cũng ăn nên làm ra. Phổ thông hạ tầng đúc chậu sản xuất mỗi ngày 200 - 300 chậu nhưng vẫn không kịp cung cấp cho các nhà vườn. Toàn bộ các cơ sở vật chất đúc chậu phải đúc trước từ trong Tết để ra giêng bán, cùng lúc dự trữ trước xi măng để chủ động phân phối trong thời cao điểm. Ra giêng, đất phù sa cũng tăng giá vì nhu cầu của các nhà vườn cải thiện cao, hiện nay 1 xe 4 khối đất có giá 600.000 - 700.000 đồng/xe. Mỗi xe đất 4 khối nếu vô chậu mai Bonsai cỡ nhỏ được 200 - 250 chậu, còn vô những chậu mai to thì chỉ 100 chậu. Do vậy nên, hiện các nhà vườn phải trộn thêm vào đất cám dừa hoặc trấu sống vì đất phù sa bây giờ hiếm lắm”, anh Lê Văn Tư cho hay.
Cây mai xấu thành mai Bonsai
Ở “thủ phủ” mai vàng An Nhơn (Bình Định), ngoài những nhà vườn chuyên trồng mai Bonsai với những dáng thế độc đáo phân phối cho những khách chơi sành điệu, còn lại phần đông là những nhà vườn trồng mai thị phần.
Mai thị trường có 2 loại, mai lùm là những cây mai bất chợt ko tu bổ dáng thế để bán cho khách hàng miền Nam và mai dáng long, những cây mai có dáng như con rồng uốn lượn trong khoảng gốc lên tới ngọn để bán cho quý khách miền Bắc.
Mai Bonsai được người chơi sành điệu tậu với giá cao. Ảnh: V.Đ.T.
Theo anh Lê Văn Tư, mỗi nhà vườn trồng 6.000 - 7.000 cây mai dáng long, tới lúc cây được 3 - 4 năm tuổi sẽ bị loại ra từ 700 - 1.000 cây bị chết nhánh hay có chi, bánh ko đều, không tròn tay tròn tán, những cây này phải được tu tạo lại thành mai Bonsai để dễ bán. Anh Tư chuyên nhận làm những mai dáng long bị hư để chuyển thành mai Bonsai trên địa bàn quận An Nhơn.